Οξυτενή Κονδυλώματα

Τα κονδυλώματα κατατάσσονται στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Προκαλούνται από ιούς, που ονομάζονται HPV (από τα αρχικά των λέξεων Human Papilloma Virus). Η μόλυνση από τους HPV είναι πολύ συχνή σε άνδρες και γυναίκες. Οι HPV συνήθως μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή, πιο εύκολα με κολπική ή πρωκτική επαφή. Υπάρχουν περισσότεροι από 30 διαφορετικοί τύποι HPV, που προσβάλλουν τα γεννητικά όργανα και λέγονται γεννητικοί τύποι HPV. Οι περισσότεροι άνθρωποι, που έχουν ενεργό σεξουαλική ζωή, θα κολλήσουν κάποιον ή κάποιους HPV κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Η πλειοψηφία από αυτούς δεν το γνωρίζει επειδή η μόλυνση από HPV συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα και τις πιο πολλές φορές καταστέλλεται αυτόματα από το ανοσοποιητικό σύστημα. Μερικές φορές όμως, το ανοσοποιητικό σύστημα δεν καταφέρνει να καταστείλει τη μόλυνση και την επακόλουθη λοίμωξη των κυττάρων από τους HPV. Στις περιπτώσεις αυτές, προκαλούνται αλλοιώσεις στους ιστούς. Η λοίμωξη των κυττάρων από ορισμένους HPV έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση εξωφυτικών αλλοιώσεων, που φαίνονται με γυμνό μάτι (οξυτενή κονδυλώματα).

Συνήθως, τα οξυτενή κονδυλώματα προκαλούνται από τους HPV 6 και 11. Άλλοι τύποι HPV, όπως οι 16 και 18, σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και άλλους πιο σπάνιους καρκίνους. Τα οξυτενή κονδυλώματα, που φαίνονται με γυμνό μάτι –όσο και αν μας τρομάζουν– δεν πρέπει να μας ανησυχούν, επειδή είναι καλοήθη και δεν μετατρέπονται σε καρκίνο. Αντίθετα, οι αλλοιώσεις, που δεν φαίνονται με γυμνό μάτι και εντοπίζονται σε ιατρική εξέταση με κολποσκόπιο, μπορεί να έχουν «άτυπα» κύτταρα και να είναι προκαρκινικές.

Δεν υπάρχει αιτιολογική θεραπεία για τους HPV, που να απαλλάσσει τον οργανισμό μας από τον ιό. Όμως, υπάρχουν θεραπείες για τις αλλοιώσεις, που μπορεί να προκαλέσει ο ιός, δηλαδή, για τα οξυτενή κονδυλώματα και τις προκαρκινικές αλλοιώσεις.

Είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο, οι αλλοιώσεις που προκλήθηκαν από τους HPV (ειδικά τα οξυτενή κονδυλώματα), να υποτροπιάζουν μετά από θεραπεία. Οι υποτροπές οξυτενών κονδυλωμάτων είναι πιο συνηθισμένες μέσα στο πρώτο εξάμηνο από την ημέρα που πρωτοεμφανίστηκαν. Αυτό γίνεται γιατί σημαντικές ποσότητες από HPV παραμένουν στην περιοχή του κατώτερου γεννητικού συστήματος και καταστέλλονται σιγά-σιγά από το ανοσοποιητικό σύστημα. «Θεραπεύοντας», δηλαδή, σε κάποιον τα κονδυλώματα (με οποιοδήποτε τρόπο), δεν σημαίνει, ότι τον καθιστούμε «μη μολυσματικό» για τους σεξουαλικούς του παρτενέρ. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ακριβώς για πόσο διάστημα μετά τη θεραπεία των κονδυλωμάτων παραμένει κανείς μολυσματικός. Εάν κάποιος έχει οξυτενή κονδυλώματα και δεν κάνει καμιά θεραπεία τι γίνεται; Συνήθως, στην αρχή, τα κονδυλώματα πολλαπλασιάζονται και μεγαλώνουν λίγο. Μετά, σταθεροποιούνται αριθμητικά και σε μέγεθος και διατηρούνται έτσι για άλλοτε άλλα χρονικά διαστήματα. Σε ένα μικρό ποσοστό (περίπου 10%) υποχωρούν αργότερα εν μέρει ή ολότελα. Πρέπει να τονίζεται, σε κάθε περίπτωση, ότι τα οξυτενή κονδυλώματα είναι κατά κανόνα καλοήθη και δεν μετατρέπονται σε καρκίνο.

Οι ασθενείς, όμως, πρέπει να ελέγχονται μήπως συνυπάρχουν προκαρκινικές αλλοιώσεις, ιδιαίτερα στον τράχηλο της μήτρας. Χρειάζεται τεστ Παπανικολάου σε κάθε γυναίκα που πάει στο γιατρό, λόγω οξυτενών κονδυλωμάτων. Θα ήταν ιδανικό να γίνει και κολποσκόπηση. Αρκετές γυναίκες με οξυτενή κονδυλώματα πηγαίνουν στο γιατρό θορυβημένες, βλέποντας ότι εμφανίζονται συνέχεια καινούργια κονδυλώματα. Αυτό τι σημαίνει; Απλούστατα, ότι δεν έχουμε φτάσει ακόμη σε φάση εξισορρόπησης της ιογόνου δράσης των HPV από το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο γιατρός θα δώσει συμβουλές για να βελτιωθεί η λειτουργία του ανοσοποιητικού (διακοπή καπνίσματος, αποφυγή στρες, καλή διατροφή, αρκετός ύπνος κ.λπ.) και θα ερευνήσει μήπως η άμυνα του οργανισμού υστερεί για κάποιους λόγους (π.χ. λήψη κορτιζόνης, ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων, παθολογικός μεταβολισμός σακχάρου, θετικά αντισώματα για HIV, ηπατίτιδες κ.λπ.). Επίσης, θα αναζητήσει πιθανές συνυπάρχουσες τοπικές φλεγμονές (κολπίτιδες, τραχηλίτιδες κ.λπ.), που «απασχολούν» το ανοσοποιητικό και έτσι δεν είναι αποτελεσματικό. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, στις οποίες η διακοπή του καπνίσματος και η θεραπεία μιας συνυπάρχουσας κολπίτιδας είναι αρκετές για να ανακάμψει το ανοσοποιητικό και να σταματήσουν να εμφανίζονται νέες αλλοιώσεις. Η πιο συνηθισμένη θέση εντόπισης των οξυτενών κονδυλωμάτων είναι το αιδοίο. Ακολουθεί το περίνεο και η περιπρωκτική χώρα, ενώ τα οξυτενή στον κόλπο και στον τράχηλο της μήτρας είναι σπανιότερα. Εάν η ασθενής ανακαλύψει αλλοιώσεις, που νομίζει ότι είναι κονδυλώματα, εξυπακούεται ότι πρέπει να απευθυνθεί στο γιατρό της. Ακόμη και αν έχει παλαιότερη εμπειρία, είναι καλύτερα να μην κάνει μόνη της οποιαδήποτε θεραπεία. Ο γιατρός θα ελέγξει όλο το κατώτερο γεννητικό σύστημα. Στην περίπτωση οξυτενών στον πρωκτό θα ελέγξει και τον πρωκτικό σωλήνα. Όπως αναφέρθηκε, θα ελεγχθεί το ενδεχόμενο σοβαρότερων αλλοιώσεων (με τεστ Παπανικολάου, κολποσκόπηση κ.ά.), όπως και το ενδεχόμενο συνυπάρχουσας φλεγμονής ή κάποιου παράγοντα, που να ευθύνεται για ανοσοκαταστολή (ειδικά σε επανειλημμένες υποτροπές). Για να είναι σωστή η διάγνωση πρέπει να υπάρχει μεγάλη κλινική εμπειρία. Υπάρχουν περιπτώσεις, που φυσιολογικές ανατομικές παραλλαγές θεωρούνται κονδυλώματα, όπως και περιπτώσεις, που μοιάζουν με κονδυλώματα, αλλά είναι προκαρκινικές αλλοιώσεις. Αφού γίνει ο ενδεδειγμένος έλεγχος και χαρτογραφηθούν οι αλλοιώσεις, αποφασίζεται η θεραπευτική αντιμετώπιση, η οποία πάντοτε εξατομικεύεται. Οι μέθοδοι θεραπείας των οξυτενών κονδυλωμάτων διακρίνονται σε φαρμακευτικές και μηχανικές.

ΜΕΘΟΔΟΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΟΞΥΤΕΝΩΝ ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΩΝ

Φαρμακευτικές μέθοδοι

• Ποδοφυλοτοξίνη και
• imiquimod (τοποθετούνται από την ίδια την ασθενή)
• Τριχλωρο-οξικό οξύ και ποδοφυλλίνη (εφαρμόζονται από το γιατρό)

Μηχανικές μέθοδοι:

• Καταστροφή κονδυλωμάτων (κρυοπηξία, ηλεκτροδιαθερμία, Laser)
• Εκτομή κονδυλωμάτων (λαβίδα βιοψίας, leep, νυστέρι).